Możliwe jest kontrolowanie zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych (OCD). nawet jeśli chory i jego otoczenie myślą, że znaleźli się w ślepym tunelu. Niemniej jednak istnieją skuteczne metody leczenia, które pozwalają sobie z tym poradzić.
Zaburzenie obsesyjno-kompulsywne to zaburzenie psychiczne spowodowane ciągłym, utrwalonym pomysłem, który atakuje umysł. W języku potocznym częściej mówimy o maniach niż obsesjach używając tego ostatniego terminu do zdefiniowania niepokojącej fiksacji.
Kontrolowanie zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych jest możliwe
Dwa największe lęki człowieka to śmierć i szaleństwo. Obydwa oznaczają punkt bez powrotu. Wskazują także na utratę samokontroli. Strach przed szaleństwem sprawia, że wiele osób cierpiących na tę przypadłość zaprzecza swoim obsesjom lub przynajmniej powadze objawów.
Prawda jest taka, że nie wszystkie objawy obsesyjne mają to samo nasilenie. Obsesyjną symptomatologię można porównać do znanych nam wszystkim lalek Matrioszki. Lalki te są zamykane jedna w drugiej, aż do znalezienia najmniejszej. OCD to najpoważniejszy poziom i objawia się upośledzającymi obsesjami.
Wiele osób cierpiących na OCD czuje się zawstydzonych i niekomfortowych, dlatego nie szukają pomocy. Równie prawdą jest, że nierzadko prosi się o pomoc, ale jest rozczarowany uzyskanymi wynikami.
Wielu lekarzy opiekowało się swoimi pacjentami z jak najlepszymi intencjami, ale nie zostali przeszkoleni w zakresie zapewniania skutecznych strategii i narzędzi leczenia. Związek z systemem opieki zdrowotnej często generuje cierpienie poczucie winy zniechęcenie i brak zaufania. Pacjent traci zatem nadzieję i wiarę w swoją zdolność do kontrolowania OCD.
Prawda jest taka, że nie ma jeszcze skutecznego leku. Jednak psychologowie mogą zaoferować przydatne narzędzia do kontrolowania OCD. Najczęściej stosowana terapia opiera się na terapii poznawczo-behawioralnej.
Terapia kontrolująca zaburzenie obsesyjno-kompulsywne
Terapie wchodzące w nurt poznawczo-behawioralny zawierają elementy sprzyjające powrocie do zdrowia osób cierpiących na zaburzenie obsesyjno-kompulsywne. Wykazały to badania przeprowadzone przez dr Lewisa the terapia poznawczo-behawioralna powoduje pozytywne zmiany w aktywności mózgu (Yaryura-Tobias i Neziroglu 1997).
Terapia poznawczo-behawioralna zapewnia narzędzia niezbędne do radzenia sobie z obsesjami bez konieczności poddawania się kompulsjom (zachowaniom podsycającym obsesje). Ciągła praktyka oraz wykorzystywanie technik i umiejętności nabytych w trakcie terapii pozwala pacjentowi lepiej radzić sobie z objawami zaburzenia.
Sukces leczenia behawioralnego zależy od motywacji pacjenta i codziennej praktyki. Leki i terapia idą w parze, aby poprawić efekty leczenia. Lek przywraca równowagę poziomów serotonina przygotowanie pacjenta do terapii.
Na czym opiera się terapia poznawczo-behawioralna w leczeniu OCD?
Podstawową techniką kontrolowania OCD jest ekspozycja z zapobieganiem reakcji (ERP). Celem narażenia jest uspokojenie niepokoju i dyskomfortu związanego z obsesjami w procesie zwanym przyzwyczajeniem. Jest to naturalny proces, który powstrzymuje zachowania kompulsywne.
W wielu przypadkach technika ta jest wykonywana przy użyciu długotrwałej ekspozycji, aby uspokoić niepokój odczuwany w prawdziwym życiu oraz w sytuacjach (przymusach), które powodują działania rytualne. Na przykład możesz poprosić osobę, aby dotknęła przedmiotu, którego się boi, bez konieczności mycia rąk w celu uspokojenia niepokoju (przypadek obsesji na punkcie zanieczyszczeń).
Dzięki powtarzaniu tej praktyki pacjent zdaje sobie sprawę, że konsekwencje nie są katastrofalne Zdaje sobie również sprawę, że w pewnym momencie niepokój, który odczuwa, zaczyna naturalnie zanikać. Dzieje się tak, ponieważ organizm w naturalny sposób dezaktywuje mechanizmy alarmowe lub proces przyzwyczajenia.
Teoretycznie ERP powinno być wykonywane etapami, stopniowymi krokami prowadzącymi do ostatecznego celu, jakim jest całkowite przyzwyczajenie się do obiektu lub sytuacji, której się boisz. Osiąga się to poprzez praktykowanie hierarchii ekspozycji, która zaczyna się od najmniejszego do największego niepokoju.
Zapobieganie czynnościom rytualnym i zmianom poznawczym
Zapobieganie czynnościom rytualnym ma na celu zmniejszenie ich częstotliwości. Osoba uczy się znajdować alternatywy dla przymusu w obliczu dręczących ją myśli.
Element poznawczy terapii poznawczo-behawioralnej polega na zmianie błędnych myśli i przekonań. Należy jednak podkreślić, że terapia ta jest przydatna w połączeniu z ekspozycją i zapobieganiem czynnościom rytualnym. Samodzielnie nie daje wystarczających rezultatów.
Wnioski
Istnieje kilka narzędzi i podejść, które mogą pomóc nam kontrolować OCD. Podstawowymi technikami większości interwencji jest narażenie, zapobieganie reakcjom i modyfikacja reakcji przekonania
