Myślenie abstrakcyjne: co to jest i do czego służy?

Na pewno słyszałeś o myśleniu abstrakcyjnym, ale… co to właściwie jest? To myśl, która pozwala nam zastanowić się nad tym, czego nie ma w aktualnej przestrzeni lub chwili. Pozwala nam także odwoływać się do ogólnych pojęć i zasad w naszym codziennym życiu lub w innych kontekstach, takich jak praca czy nauka.

Czy daje nam to jakieś korzyści? Holenderskie badanie z 2006 roku udowodnił to czujemy się silniejsi, gdy pozwalają nam myśleć abstrakcyjnie . Mógłby to być dowód na jej korzyść w porównaniu z konkretnym myśleniem, które miałoby bardziej restrykcyjny charakter.

Zobaczmy, jak konkretne myślenie różni się od swojego przeciwieństwa. A w takim razie do czego to służy i jakie korzyści oferuje.

Co to jest myślenie abstrakcyjne i do czego służy?

Według niego Słownik psychologii myślenie abstrakcyjne to umiejętność uchwycenia istotnych i wspólnych cech . Pomaga przywołać na myśl różne aspekty sytuacji, przewidywać i planować przyszłość, myśleć symbolicznie i wyciągać wnioski. Byłoby to przeciwieństwem myśli konkretnej, która w tym przypadku jest myślą dosłowną, opartą na teraźniejszym czasie i przestrzeni.

Do czego to służy? Jak już powiedzieliśmy, myślenie abstrakcyjne pozwala nam powiązać różne koncepcje, przekonania lub elementy znajdujące się w środowisku wewnętrznym lub zewnętrznym. Pomaga nam także wprowadzać innowacje tworzyć wyobraź sobie, że rozwijasz nowe pomysły, uczysz się na podstawie przeszłych doświadczeń i zastanawiasz się nad przyszłością.

Ta myśl Reprezentuje także zdolność poznawczą . Mówiąc dokładniej, jest to jedna z ostatnich zdolności poznawczych, jakie człowiek nabył w procesie ewolucji. Dowiemy się więcej poprzez podsumowanie jego cech.

Myślenie jest główną władzą człowieka, a sztuka wyrażania myśli jest pierwszą ze sztuk.

– Étienne Bonnot de Condillac –

Charakterystyka

Zobaczmy w skrócie listę cech myśli abstrakcyjnej odnoszących się do formy, treści i funkcji:

• Koncentruje się na elementach, które nie są obecne (wychodzi poza bieżący kontekst).
• Pozwala wyobrażać sobie, tworzyć i wprowadzać innowacje.
Pobudza do głębokiego refleksyjnego myślenia.
• Pomaga znaleźć inne znaczenia w każdej sytuacji.
• Pozwala myśleć abstrakcyjnie i formułować pomysły tego samego typu.
Jest to myśl hipotetyczno-dedukcyjna(pozwala budować hipotezy bez konieczności ich empirycznego testowania).
• To elastyczne myślenie, które stymuluje dyskusję.

Przykłady

Aby lepiej zrozumieć tę myśl możemy posłużyć się konkretnymi przykładami.

Możesz też pomyśleć o jednej lub kilku książkach, które Cię reprezentują, książkach, które przeczytałeś lub które poruszają określony temat. Innymi słowy w myśleniu abstrakcyjnym również wchodzi to w grę wyobraźnia .

Inny przykład wykorzystania myślenia abstrakcyjnego: artysta oceniający, które kolory najlepiej pasują do jego obrazu, czy muzyk wybierający idealną nutę do wykończenia swojej symfonii.

I znowu: kompozytor piszący tekst piosenki za pomocą swojej wyobraźni, matematyk analizujący liczby w celu wyciągnięcia wniosków w ten sam sposób, w jaki fizyk czy statystyk wychwytuje istotny związek między zebranymi danymi.

Używamy go codziennie, gdy oceniamy sytuacje, które wymagają spojrzenia w przeszłość lub przyszłość (poza teraźniejszością). Krótko mówiąc, myślenie abstrakcyjne jest obecne w wielu sytuacjach i scenariuszach.

Kiedy się pojawia? Hipoteza Piageta

Szwajcarski epistemolog i biolog Jeana Piageta (1896-1980) mówili już o myśli abstrakcyjnej. Opracował hipotezę, zgodnie z którą myślenie abstrakcyjne i rozumowanie pojawia się w ostatniej fazie rozwoju (etapie operacji formalnych). Rzeczywiście Piaget nazwał myślenie abstrakcyjne myśleniem formalnym, ponieważ należało ono do tego etapu ewolucyjnego .

Faza operacji formalnych rozpoczyna się między 11 a 15 rokiem życia i trwa do dorosłości. Na tym etapie kluczowe znaczenie mają następujące elementy:

• Hipotetyczne rozumowanie.
• Rozumowanie abstrakcyjne.
• Systematyczne rozwiązywanie problemów.
• Myślenie abstrakcyjne.

Ta myśl według Piageta jest ona ściśle powiązana z logiką i umiejętnością rozwiązywania problemów. W tym sensie byłaby to jedna z charakterystycznych cech istoty ludzkiej, która odróżnia nas od innych gatunków zwierząt.

Jak to zastosować?

Czy można zastosować tę formę myślenia w życiu codziennym? W jakich obszarach? Może to być przydatne dla naszego rozwoju osobistego

Z drugiej strony opanowanie myślenia abstrakcyjnego (i jego języka) jest przydatne w takich dziedzinach jak matematyka czy nauki ścisłe, ponieważ rozumowanie analityczne wymaga stosowania myślenia abstrakcyjnego.

Nie zapominajmy jednak o tym, aby zrozumieć dany temat lub koncepcję musimy być w stanie połączyć to z prawdziwym życiem aby było nam bliższe i bardziej konkretne.

Różnice pomiędzy myśleniem abstrakcyjnym a myśleniem konkretnym

Myślenie konkretne jest przeciwieństwem myślenia abstrakcyjnego. Czym różnią się te dwa typy myślenia? Myślenie abstrakcyjne pozwala nam przetwarzać, opisywać i manipulować informacjami mentalnymi . Myśl konkretna pełni tę samą funkcję, ale z przedmiotami obecnymi w świecie fizycznym.

Z drugiej strony powiedzieliśmy, że myślenie abstrakcyjne jest hipotetyczne i dedukcyjne. Oznacza to, że pozwala na formułowanie hipotez bez konieczności ich empirycznego sprawdzania. W myśleniu konkretnym wiedza następuje poprzez bezpośrednie doświadczenie danego zjawiska (jest to zatem forma myślenia indukcyjnego).

Myślenie abstrakcyjne przechodzi od ogółu do szczegółu (co pozwala nam na przykład formułować prawa i teorie). Zamiast tego konkretna myśl przechodzi od szczegółu do ogółu. W końcu myślenie abstrakcyjne pozwala na refleksję i debata (być elastycznym); konkretna nie dopuszcza różnic, gdyż opiera się na tym, co namacalne i oczywiste.

Jak widzieliśmy, myślenie abstrakcyjne jest wszędzie i ma ogromne zalety, jeśli chodzi o stymulowanie innych, na przykład do refleksji lub rozumowania. Istnieje wiele form myślenia: zbieżny, rozbieżny, praktyczny, teoretyczny, dosłowny… Który jest najlepszy? Wszyscy i nikt.

Najlepszy jest taki, który jest dobrze dopasowany do zadania, które chcemy wykonać. Więc elastyczność to kolejna wartość dodana do naszych umiejętności rozumowania .

Mądry człowiek nie mówi wszystkiego, co myśli, ale myśli wszystko, co mówi.

– Arystoteles-